Podczas konferencji podsumowującej zakres dofinansowań udzielonych w ramach Mechanizmu Finansowego EOG oraz funduszy norweskich w latach 2009-2014, jedną z zaprezentowanych inicjatyw był projekt „Wschodniosłowiańskie dziedzictwo kulturowe – konserwacja, renowacja, digitalizacja zabytkowych cerkwi”. W jego ramach Diecezja Lubelsko-Chełmska dokonała renowacji siedmiu zabytkowych cerkwi Podlasia i Lubelszczyzny.
27 września br. w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie odbyła się Konferencja „Ochrona dziedzictwa kulturowego i promocja kultury – podsumowanie programów dla obszaru kultury finansowanych w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2009-2014”. Owo prestiżowe wydarzenie otworzyli: Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Wanda Zwinogrodzka oraz Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury Norwegii Bård Folke Fredriksen, którego gościliśmy podczas wizyty studyjnej na Podlasiu 2 czerwca br. (tutaj napisano o tym). W wydarzeniu uczestniczyli również przedstawiciele Biura ds. Projektów Diecezji Lubelsko-Chełmskiej.
Podczas konferencji w Warszawie podsumowano realizację dwóch programów. Pierwszy to „Promowanie różnorodności kulturowej i artystycznej” (realizowany do 2016 r. we współpracy z instytucjami z Państw-darczyńców, tj. Norwegii, Islandii i Liechtensteinu), który miał na celu rozwój dialogu międzykulturowego oraz tożsamości europejskiej opartej na zrozumieniu różnorodności kulturowej. W ramach inicjatywy dofinansowano 62 projekty, polegające, między innymi, na: promowaniu w Polsce i za granicą polskich i norweskich tańców ludowych (Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny), czy promowaniu postaci wielkiego kompozytora Fryderyka Chopina (Narodowy Instytut Fryderyka Chopina). Budżet programu to 12,2 mln euro.
Drugi program to „Konserwacja i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego” (realizowany do 2017 r.), który miał na celu ochronę, zachowanie i udostępnianie dziedzictwa kulturowego dla przyszłych pokoleń. Aktualny budżet programu to 82 mln euro. W jego ramach współfinansowano działania takie jak: rewitalizacja, konserwacja, renowacja i adaptacja na cele kulturalne historycznych obiektów i zespołów zabytkowych wraz z otoczeniem; budowa, rozbudowa, remonty i przebudowa instytucji kultury; konserwacja zabytków ruchomych oraz rozwój zasobów cyfrowych w dziedzinie kultury. W ramach przedstawianej inicjatywy dofinansowano 22 projekty inwestycyjne, pośród których znalazł się też projekt Diecezji Lubelsko-Chełmskiej: „Wschodniosłowiańskie dziedzictwo kulturowe – konserwacja, renowacja, digitalizacja zabytkowych cerkwi”. Koncepcja dotyczyła odrestaurowania 7 zabytkowych cerkwi znajdujących się na Podlasiu i Lubelszczyźnie: na Grabarce, w Białowieży, w Hrubieszowie, Kobylanach, Sławatyczach, w Tomaszowie Lubelskim i Lublinie. Podsumowanie projektu odbyło się 25 kwietnia br. w Hrubieszowie (tutaj napisano o tym). Zdjęcia odremontowanych świątyń znalazły się na specjalnej wystawie otwierającej konferencję, towarzyszyły też całemu okresowi jej trwania. Zabytkowe odrestaurowane cerkwie można podziwiać nawet dłużej, bowiem ich wizerunki zostały umieszczone w prestiżowej przestrzeni publicznej stolicy kraju. Każdy przechadzający się Alejami Ujazdowskimi w Warszawie (ulicy, wzdłuż której znajduje się min. Kancelaria Premiera RP, a także szereg ambasad i konsulatów zagranicznych państw) może zapoznać się z efektami prac.
FDN; fot. G. Szwed, mkidn.gov.pl